1. Phòng chống ngộ độc thực vật có độc tố tự nhiên

Ngộ độc thực phẩm có độc số tự nhiên có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Vì vậy khi có các biểu hiện ngộ độc sau khi ăn uống thực phẩm nghi có độc tố tự nhiên, cần nhanh chóng đưa người bị ngộ độc tới cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu, xử lý kịp thời.

Một số loại thực vật có chứa độc tự nhiên:

Nấm độc, mộc nhĩ tươi, khoai tây mọc mầm, khoai tây có vỏ xanh, các loại hạt bị mốc (lạc mốc, ngô mốc,...)

Phòng ngừa, ngăn chặn ngộ độc do độc tố tự nhiên:

- Thực hiện nghiêm túc ăn chín, uống chín. Chỉ sử dụng các sản phẩm thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, tuyệt đối không xử dụng, chế biến các loại thực phẩm lạ, nấm lạ,... tuyệt đối không sử dụng các loại cây, con vật lạ để ngâm rượu, ăn, uống,...

- Để tránh ngộ độc khoai tây, không nên mua hoặc chế biến thức ăn từ những củ khoai đã mọc mầm hay những củ có vỏ đã chuyển sang màu xanh, những củ đã đào khỏi mặt đất quá lâu....

- Phơi khô, bảo quản tốt, tránh để các loại hạt ẩm mốc; không ăn những hạt lạc đã bị mốc, thâm đen.

- Tuyên truyền cho mọi người dân cùng biết để tránh các loại thực phẩm chứa độc tố nhất là chú ý hướng dẫn cho trẻ em biết để phòng tránh.

2. Phòng chống ngộ độc Botulium

(Theo hướng dẫn tại Quyết định số 3875/QĐ-BYT ngày 7/9/2020 của Bộ Y tế về việc ban hành Hướng dẫn tạm thời chuẩn đoán, điều trị ngộ độc Botulium)

- Ngộ độc thực phẩm do độc tố Botulium thường do ăn uống các loại thực phẩm có chứa sẵn độc tố Botulium do chủng vi khuẩn Clostridium sinh ra. - Ngộ độc xảy ra không thường xuyên, có thể thành vụ với nhiều người bị ngộ độc.

Loại thực phẩm gây ngộ độc Botulium:

- Cổ điển là thịt hộp (do đó vi khuẩn gây bệnh được gọi là vi khuẩn độc thịt). Tuy nhiên, các vụ ngộ độc trên thế giới cho thấy tất cả các loại thực phẩm từ rau, củ, quả, thịt, hải sản,... được sản xuất không đảm bảo và đóng gói kím (ví dụ đồ hộp, can, lon, chai, lọ, túi, gói) cùng với môi trường bảo quản bên trong không đảm bảo dẫn tới bảo dẫn tới bào tử phát triển nhanh thành vi khuẩn và sinh ngoại độc tố gây ngộ độc.

- Phổ biến là thực phẩm chế biến, đóng gói thủ công, sản xuất nhỏ lẻ, hộ gia đình hoặc điều kiện sản xuất không đảm bảo. Có thể gặp các trường hợp ngộ độc với sản phẩm sản xuất công nghiệp và ăn tại các nhà hàng.

- Xu hướng ngộ độc tăng lên trên thế giới là do: trào lưu sử dụng túi hút khí chứ đựng thực phẩm, bảo quản thực phẩm không đảm bảo, sử dụng tủ lạnh không đúng, đun lại không đủ chín thức ăn.

Phòng chống ngộ độc Botulium:

- Người dân chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có tiêu chuẩn chất lượng và an toàn được công nhận.

- Thận trọng với các sản phẩm được đóng kín nhưng có mùi hoặc bay màu sắc thay đổi, hoặc có vị thay đổi khác thường (ví dụ sữa chua nhưng không còn vị chua bình thường).

- Không nên tự đóng kín các thực phẩm và để kéo dài trong điều kiện không phải đông đá (chỉ có nhiệt độ đông đá mới làm vi khuẩn ngừng phát triển và sinh độc tố).

- Ưu tiên ăn các thực phẩm mới chế biến, mới nấu chín. Lưu ý nấu chín sẽ phá hủy độc tố Botulium (nếu không may có trong thực phẩm).

- Với các thực phẩm lên men, đóng gói hoặc che đậy kín theo các truyền thông (như dưa muối, măng, cà muối,...): bạn đảm bảo phải chua, mặn. Khi thực phẩm hết chua thì không nên ăn.